Recktus Femoris, intramüsküler bipennat bir yapıya ve üst kalça asetabular çıkıntısından kaynaklanan in-direkt tendondan merkezi aponevroza sahiptir.
Rektus femoris (RF) yaralanmaları, maksimal hızlanma ve sprint gerektiren sporlarda yaygındır. RF yaralanmaları, sporcular arasında önemli bir yük oluşturur ve genellikle uzun bir tam antrenmana dönüş süresi (TRFT – Time to Return to Full Training) ile ilişkilendirilir.
Özellikle elit atletizmde RF yaralanmaları yaygındır ve kas yaralanmalarının %25’ini oluşturabilir.
Futbol ve Avustralya Futbol Ligi’nde (AFL), RF yaralanmalarının yeniden yaralanma oranı %17-23’tür. Quadriseps grubu yaralanmaları, profesyonel futbolculardaki tüm alt ekstremite kas yaralanmalarının %19-%29’unu oluşturur ve ortalama olarak, hamstring yaralanmalarına göre daha uzun bir oyuna dönüş süresi vardır.
RF yaralanmalarının karmaşık yapısı ve fonksiyonu nedeniyle sınıflandırılması, sahaya dönüş süresi ve nüks yaralanmalarından dolayı yönetimi zordur.
- Sprintte, RF duruşun sonunda ve ayak parmağının kalkışından sonra kalça ekstansiyona gelirken ve diz fleksiyona gelirken ekstansör olarak çalışır.
Daha sonra salınım fazı boyunca kalça fleksiyonunda konsantrik olarak aktiftir
- RF, maksimal koşu sırasında dizin fleksiyon ve ekstansiyonundan ziyade kalçanın fleksiyon ve ekstansiyonunda daha aktiftir
RF kesit alanı, sprinterlerde salınım fazı sırasında kalça fleksiyon moment hızları ile pozitif olarak ilişkilendirilmiştir.
- Sıçrama aktivitelerinde RF, ilk karşı hareketi ekzantrik olarak yavaşlatırken ve ardından itme sırasında konsantrik olarak çalışırken artan aktiviteye sahiptir.
RF yaralanmalarının sınıflandırılması veya kategorize edilmesi konusunda sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır ve en yaygın olarak kullanılan tanımlama hafif, orta veya tam kas yaralanmasıdır.
İngiliz Atletizm Kas Yaralanması Sınıflandırması (BAMIC), RF yaralanmalarını doku türüne göre (myofasiyal, kas-tendon kavşağı (MTJ) ve intratendinöz) sınıflandırır.
Bu retrospektif gözlemsel çalışmada, İngiliz Atletizm dünya sınıfı programında yer alan elit atletler arasında Eylül 2010 ile Eylül 2019 tarihleri arasında RF yaralanması geçirenlerin Sahaya Dönüş ve tekrar yaralanma sonuçlarını BAMIC kullanarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Çalışmaya, WCP (British Athletics World Class Program)’ye seçilen RF yaralanması geçirmiş dünya sınıfı atletler dahil edilmiştir.
RF yaralanması, atletin antrenmanı durdurmasına neden olan ve MRI taraması ile teşhis edilen anterior uyluk ağrısı olarak tanımlanmıştır.
MRI taramaları, BAMIC kriterlerine göre yapılmış ve kas yaralanması tipleri
A: Myofasiyal,
B: Kas-tendon kavşağı (MTJ(muscle-tendon junction))
C: İntratendinöz) belirlenmiştir.
Sahaya Dönüş, atletlerin maksimum yoğunlukta sprint yaparak kötüleşmeye neden olmadan tamamladığı zaman olarak kaydedilmiştir.
Yeniden yaralanma, RF yaralanmasının aynı konumda ve dokuda bir sonraki yaralanması olarak tanımlanmakta, işlevsel ve klinik testlerde kötüleşme ile belirlenmiş ve MRI ile doğrulanmıştır.
Sporcuların özellikleri ve yaralanma maruziyeti:
- 2010-2019 arasında Olimpik WCP’de 301 bireysel sporcu yer almış, toplam 969 sporcu yılı kaydedilmiştir.
- 9 sezon boyunca 27 sporcuda 38 RF yaralanması meydana gelmiş, genel insidans sporcu başına ortalama 39 yaralanma olarak hesaplanmıştır.
-Yaralanma ve sporcu popülasyonu detayları:
- RF yaralanmaları sprinterlerde(21), atlamacılarda(4), ve orta mesafe koşucularda(2).
- Çalışma popülasyonu %37 erkek ve %63 kadın sporculardan oluşuyordu, yaralanan sporcuların yaş ortalaması 24.7’ydi
-Yaralanma yeri detayları:
- En yaygın yaralanma yeri, RF kasının proksimal üçte biriydi.
- En yaygın sınıf myofasiyal (n = 14)idi. Bunların 9’u RF‘nin posteriorunda, 5’i ise lateralindeydi.
- Sprint sırasında sürdürülen 4 tam yaralanma, tümü kadın sporcularda olmak üzere proximal serbest tendonuna (4c) aitti.
-Tam antrenmana dönüş süresi (TRFT):
- Grade 2 ile Grade 3 arasında ise Sahaya Dönüş açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır.
-Yeniden yaralanmalar:
- Cerrahi müdahale gerektiren hiçbir vakada tekrar yaralanma görülmemiştir.
- Cinsiyet ile yeniden yaralanma arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.
- Sahaya Dönüş’ten sonra meydana gelen 3 yeniden yaralanma tespit edilmiştir.
- BAMIC sınıflandırma sistemine göre, sınıf ile tekrar yaralanma oranları arasında anlamlı farklar bulunmuştur: A sınıfı yaralanmalar, B ve C sınıfı yaralanmalara göre anlamlı ölçüde daha az yeniden yaralanma göstermiştir.
- Kategorik derecelendirme sisteminde (Grade0-4), grade 3 yaralanmalarda tekrar yaralanma oranında anlamlı bir artış bulunmuştur.
ANAHTAR NOKTALAR:
- BAMIC, profesyonel sporcularda kas yaralanmalarını sınıflandırmak için yaygın olarak kullanılan bir tanısal çerçevedir.
- MRI, RF yaralanmalarının sınıflandırılmasında klinik olarak faydalı bir araç olarak değerlendirilmiştir.
- Çalışmada, 301 sporcu üzerinde 9 sezon boyunca 969 sporcu yılı analiz edilmiş ve 27 atlet arasında 38 RF yaralanması saptanmıştır.
- Rehabilitasyonla yönetilen vakalar için ortalama sahay dönüş süresi 20.4 ± 14.8 gündü.
- Grade1 yaralanmalar, Grade 2 ve 3’ kıyasla anlamlı olarak daha kısa Sahaya Dönüş’e sahipti.
- İntratendinöz (c) ve cerrahi olarak yönetilen RF yaralanmaları, diğer yaralanma sınıflarına kıyasla anlamlı olarak daha uzun Sahaya Dönüş’e sahipti.
- Myofasiyal(a) yaralanmalar, b-c sınıfına göre daha az yeniden yaralanma oranlarına sahipti.
- Tendona uzanan RF yaralanmalarında (BAMIC sınıf c), tendon iyileşmesi ve adaptasyonu için daha uzun süre gerekir ve gecikmiş sahaya dönüş görülür.
- Grade 3 yaralanmalar, Grade 1 ve 2’ye kıyasla yüksek yeniden yaralanma oranına sahipti.
- Cerrahi müdahale gerektiren vakalarda Sahaya Dönüş daha uzun olmuştur, bu da yaralanma türü ve tedavi yönteminin geri dönüş sürecine etkisini göstermektedir
KAYNAK
McAleer S, Macdonald B, Lee J, Zhu W, Giakoumis M, Maric T, Kelly S, Brown J, Pollock N. Time to return to full training and recurrence of rectus femoris injuries in elite track and field athletes 2010-2019; a 9-year study using the British Athletics Muscle Injury Classification. Scand J Med Sci Sports. 2022 Jul;32(7):1109-1118. doi: 10.1111/sms.14160. Epub 2022 Mar 31. PMID: 35332596.