ANATOMİ
Popliteus tendonu lateral femoral kondilin lateral yüzeyinden (lateral kollateral ligament orijininin önünde ve altında) ve ayrıca fibular başından başlar. Aynı zamanda lateral menisküsün arka boynuzundan da köken alır. Tendon daha sonra lateral kollateral bağın altında seyreder, ‘popliteal hiatus’a iner ve kas gövdesine katılmadan önce ekstra-artiküler (diz ekleminin dışında) hale gelir. Popliteal çizginin yukarısında tibia içine girer. Bu nedenle dizin arka kısmında derinlerde uzanan nispeten yatay bir kastır.
FONKSİYONLARI
Popliteus’un, femur veya tibianın sabit olup olmamasına bağlı olarak orijin ve insersiyonunu tersine çevirme konusundaki benzersiz yeteneği sayesinde mümkün olan bir dizi işlevi olduğuna inanılmaktadır.
1. Ekstansiyondaki bir dizde tibianın iç rotasyonu. Femoral kondillerin konturu nedeniyle, tibianın bu iç rotasyonu ekstansiyona gelmiş bir dizin ‘kilidini açar’.
Özünde diz fleksiyonunu başlatır.
2. Yürüyüşün duruş fazında olduğu gibi, sabit bir tibia üzerinde femurun dış rotasyonu. Lokomosyonun duruş fazı sırasında diz rotasyonunun önemli bir kontrolörüdür.
3.Dizin tam ekstansiyon pozisyonundan çıkarılmasına yardımcı olur.
4.Tibianın aşırı posterior translasyonunu önleyerek PCL’nin (arka çapraz bağ) stabilitesini korumasına yardımcı olur.
5.Diz fleksiyonu sırasında lateral menisküsün çekilmesine yardımcı olur.
6.Femurun tibia üzerinde bir miktar rotasyonel stabilitesini sağlar.
7.Diz fleksiyonu sırasında tibianın aşırı dış rotasyonunu ve varus rotasyonunu önler.
Menisküs onarımı, ACL ve PCL rekonstrüksiyonu gibi diz ameliyatlarından sonra popliteusun %300’e kadar kasılabildiği düşünülmektedir. Bu tür ameliyatlardan sonra dizin tam olarak ekstansiyona gelememesi hipertonik popliteusun bir sonucu olabilir. Şimdi aşırı aktif bir popliteusun nerede ve neden böyle bir sorun haline gelebileceğini görmek için bazı fonksiyonlara bakalım.
Diz fleksiyonunu başlatma yeteneği onu quadriceps için bir antagonist ve hamstringler ve gastrocnemius için bir sinerjist yapar. Quadriceps’in dördünün birden ya da özellikle birinin inhibisyonu popliteus’un fasilitasyonuna neden olabilir. Vastus medialisin inhibisyonu çok yaygındır. Hamstring grubunun, özellikle biceps femoris’in inhibisyonu da popliteus’un fasilitasyonuna neden olabilir.
Hamstring grubu diz fleksiyonu için ana tork üreticisidir. Yürüyüşün duruş fazı sırasında tibial rotasyonu kontrol etmeye yardımcı olur. Lateral hamstringler (biceps femoris) tibiayı femur üzerinde aktif olarak dış rotasyona uğratır ancak aynı zamanda yürüyüşün duruş fazında tibianın femur üzerinde iç rotasyonunu da kontrol eder. Medial hamstringler (semitendinosus ve semimembranosus) yürüyüşün duruş fazında tibianın femur üzerindeki dış rotasyonunu kontrol eder. Zayıflık veya patoloji nedeniyle kötü çalışan bir hamstring, duruş fazında tibial rotasyonu kontrol etmek için popliteusun kompansatuar aşırı kullanımına neden olabilir.
KİNETİK ZİNCİR ANALİZİ
Yüzeysel arka hatta, ayak tabanından calf kaslarına, popliteusa, hamstringlere ve gluteus maximusa kadar uzanan bir zincir vardır. Yürüyüşün ekstansiyon fazında bu kaslar birlikte çalışır. Bu kaslardan birinin veya daha fazlasının inhibisyonu, bu zincirdeki başka bir kasın fasilitasyonuna neden olabilir. Popliteus, gluteus maksimusun inhibisyonu nedeniyle facilite olabilir. Popliteus ayrıca yüzeysel ön hattaki inhibisyon nedeniyle de fasilite olabilir. Extensor hallucis longus, rectus femoris ve psoasın inhibisyonu genellikle popliteusun fasilitasyonuna neden olur. Tibianın iç rotasyonunda, gastrocnemiusun medial başının inhibisyonu popliteusun fasilitasyonuna neden olabilir. Femurun dış rotasyonunda, biceps femorisin inhibisyonu popliteusun fasilitasyonuna neden olabilir. Ayrıca boyun ekstansörlerinin, fleksörlerinin ve rotatörlerinin inhibisyonuna bağlı olarak popliteusu içeren kompansasyon paternleri de olabilir.
Popliteusu sadece diz ağrısı ile çalışırken değil, aynı zamanda karmaşık kinetik zincir kompansasyonları ile çalışırken de dikkate almak çok önemlidir. Bu küçük ama kritik kası asla hafife almayın.
