HAMSTRİNG YARALANMALARI VE YORGUNLUK

Hamstring kasları yürüme, çömelme, dizleri bükme ve pelvisintilti sırasında kalça ve diz hareketlerinden sorumludur.Ayrıca dinamik diz stabilitesi ve kontrolünde önemli bir rol oynar ve eklem bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur.

Hadi hamstring kaslarına daha yakından bakalım.

“Hamstring” , Kalçanızdan dizinizin hemen altına kadar uyluğunuzun arkası boyunca uzanan 3 kas grubunu ifade eder. Bunlar;

• Bicepsfemoris
• Semitendinosis
• Semimembranosis

Bu kaslar hem kalça hem de diz ekleminden geçer.Bu nedenle kalça ekstansiyonu ve diz fleksiyonunda rol oynar.

En sık görülen hamstring kas yaralanmaları hamstringstrainleridir.

Hamstringstrain yaralanması nedir?

Hamstringstrainleri; Arka uylukta hamstring kas liflerinin bozulmasıyla birlikte akut ağrıyla karakterizedir. Futbol, Avustralya futbolu, Amerikan futbolu ve Ragbi gibi sprint sporlarında en yaygın temassız kas yaralanmasıdır.

Yaralanma oranları futbolda özellikle yüksektir, kasla ilgili tüm yaralanmaların % 37’sini oluşturur.

Yaralanma mekanizması ile tanımlanan iki spesifik hamstring yaralanma tipi tanımlanmıştır:

(1) Esnemetipi

(2) Sprint tipi

Aşağıda bu yaralanma tiplerinin karşılaştırılması verilmiştir.

ESNEME TİPİ HAMSTRİNG YARALANMALARI

· Kalça fleksiyonu ve diz ekstansiyonunun (örn. Tekme ve dans manevraları) içeren hareketlerde

· uzun kas uzunluklarında

· Semimembranosis

· Proksimal serbest tendon

· Zorlanma yaralanmaları

SPRİNT TİPİ HAMSTRİNG YARALANMALARI

· maksimum veya maksimuma yakın koşu sırasında

· normal kas uzunluklarında

· Bicepsfemoris

· muskulotendinous

· zorlanma yaralanmaları

Hamstringstrain yaralanması en çok hangi kası etkiler?

Hamstring yaralanmaları ağırlıklı olarak bisepsfemorisinin uzun başını etkiler. Schache ve ark. yaptığı çalışmada kapalı bir koşu parkurunda 5 erkek 2 kadın sprinterlardan alınan verilere göre bicepsfemoris kası en büyük kas-tendon gerginliğinigöstermiştir.

Ayrıca Koşma hızı% 80’den% 100’e yükseldikçe,terminal salınım fazı sırasında bicepsfemoris aktivitesi % 67 artarken,Semitentinosisve Semimembranosis yalnızca% 37 artış göstermiştir.

• Maksimum koşu hızlarında bicepsfemoriseolan talepteki bu orantısız artışlar, sprint sırasında diğer hamstring kaslarından daha fazla yaralanma eğilimine katkıda bulunabilir.

Hamstringstrainyaralanma mekanizmaları hakkındaki mevcut kanıtlar nelerdir?

Birçok araştırmada Hamstringstrainlerinin yüksek oluşunun nedeni, sprint sırasındaki yaralanma mekanizmasından kaynaklandığını ortaya koymuştur.

Sprint tipi yaralanmanın mekanizmalarını keşfetmeden önce, koşu döngüsü açıklanmalıdır. Tam bir koşu döngüsü iki ana fazı içerir:

• Duruş fazı(erken-orta-terminal)
• salınımfazı (erken-orta-terminal)
• Sprint sırasında hamstringlerin rolünü araştıran araştırmacıların çoğu, geç salınım fazının, hamstringlerin yaralanmaya en duyarlı olduğu nokta olabileceğini savunuyor.

Hamstringstraingenellikle terminal salınım fazında meydana geldiği düşünülse de erken duruş fazında da ortaya çıkabilir. Bazı çalışmalar hamstring kas aktivitesinde ikinci bir tepe(daha küçük) iddia etmektedir.

Bu iddia, maksimum kalça ekstansiyonunun ve diz fleksiyontorklarının zeminle temas-sırasında meydana gelir. Erken duruş fazında, yere tepki kuvvetinin dizde büyük bir ekstansiyon ve kalçada bir fleksiyontorkuna neden olduğu öne sürülmektedir.

• Sonuç olarak, araştırmacılar bu iki aşamanın tek bir aşama olarak kabul edilebileceğini öne sürmüşlerdir(salınım-duruş geçiş periyodu).

Yorgunluk hamstringstrain yaralanmalarıyla ilişkili midir?

Antrenman ve müsabaka dönemleri boyunca yorgunluk birikimi, özellikle antrenman yoğunluklarındaki ani artışlar yüksek yaralanma riskiyle ilişkilidir.

Lehnertve ark. 90 dakikalık futbol maçı sonunda bacak sertliği(tekrarlayan iki bacaklı zıplamada ölçülen kalça, diz ve ayak bileği fleksiyonunda azalma) ve reaktif güçte önemli azalmalar bulmuşlardır. Bu kinematik değişikliklerstrain yaralanma riskini arttırır.

• Bir (Avrupa) futbol maçının her devre sonunda daha yüksek yaralanma oranları, yorgunluk ve yaralanma riski arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir.

Futbolcularda yorgunluğun anteriorpelviktilti arttırdığını biliyor musunuz?

Artmış bir anteriorpelviktilt, koşarken Bicepsfemoris uzunluğunu artırma potansiyeline sahiptir. Kalça hareketini ve pelvik pozisyonu kontrol eden kaslar, koşu sırasında göreceli Bicepsfemoris uzunluğunu etkileyebilir.Bu durum yaralanma riskine yatkın hale getirir.

Yorgunluk vehamstring kas aktivasyonu arasındaki etkileşimler nelerdir?

Artan koşu hızıyla birlikte hamstring kasları arasındaki aktivasyon paternlerinde zamansal farklılıklar oluşur. Bicepsfemoris ve Semitendinosis kasların ortak bir proksimaltendon kökenini paylaştığı göz önüne alındığında, aktivasyon paternlerindeki farklılıklar hamstringstrain yaralanma riski üzerinde önemli bir etki yapar.

• Bir veya daha fazla hamstring kasının orantısız bir şekilde aktive olması aşırı aktif kasların erken yorulmasına neden olur.
• Yorgunluk maksimum sprint sırasında kas aktivasyon paternini etkiler.

Kas aktivasyon paternlerindeki farklılıklar da alt ekstremite kinematik değişiklikleriyle ilişkilendirilmiştir.Bu kinematik değişiklikler bicepsfemoristekikas-tendon birimleri arasında enerji transferini azaltır ve gluteusmaximus gibi komşu yapılara ihtiyacı arttırır.

ANAHTAR NOKTALAR

1. Hamstringstrainleri birçok koşu temelli sporda oldukça yaygındır ve ağırlıklı olarak bicepsfemorisinin uzun başını etkiler.
2. Geç(terminal) salınım ve erken duruş hamstring yaralanmalar için yüksek kritik noktalardır.
3. Yorgunluk,hamstringstrain yaralanması için potansiyel bir risk faktörüdür.
4. Artan diz stabilize ihtiyacı ve yorgunluğun varlığı, hamstring kaslarına daha fazla yük bindirir.
5. Yorgunluk kas-tendon birimindeki enerji transferini azaltaraksinerjist kaslara olan ihtiyacı arttırır.

Huygaerts S, Cos F, Cohen DD, Calleja-González J, Guitart M, Blazevich AJ, Alcaraz PE. Mechanisms of HamstringStrainInjury: InteractionsbetweenFatigue, MuscleActivationandFunction. Sports (Basel). 2020 May 18;8(5):65.